Najdroższą przyprawę świata udomowili Grecy, a nie Persowie
19 kwietnia 2022, 12:49Najdroższa przyprawa świata, szafran, jest uprawiana od ponad 3000 lat. Uprawiano ją w Grecji, Persji i innych krajach basenu Morza Śródziemnego. Obecnie 90% światowej produkcji pochodzi z Iranu. Nic też dziwnego, że Iran – czyli dawna Persja – jest uważany za najbardziej prawdopodobne miejsce udomowienia szafranu uprawnego (Crocus sativus), zwanego też krokusem uprawnym. Jednak najnowsze badania wskazują, że roślinę tę po raz pierwszy udomowiono w starożytnej Grecji.
Zwierzęce ofiary wojny. Delfinom i morświnom w Morzu Czarnym grozi wyginięcie
13 kwietnia 2023, 11:04Naukowcy z Uniwersytetu Rzeszowskiego (UR) donoszą, że w ciągu zaledwie trzech miesięcy najnowszej agresji Rosji na Ukrainę w Morzu Czarnym wymarło około 20% waleni. Uczeni, którzy o wynikach swoich badań poinformowali na łamach pisma Biology Letters, obawiają się, że żyjące w Morzu Czarnym delfiny i morświny mogą wymrzeć. Problem jest tym większy, że wszystkie trzy gatunki waleni w Morzu Czarnym – morświn zwyczajny, delfin butlonosy i delfin zwyczajny – są gatunkami zagrożonymi.
Lista zakupów sprzed 3500 lat. Na glinianej tabliczce odnotowano kupno dużej liczby mebli
25 lipca 2024, 12:39Podczas wykopalisk w Alalah, stolicy starożytnego królestwa Mukisz, które znajduje się obecnie w tureckiej prowincji Hatay, znaleziono glinianą tabliczkę sprzed 3500 lat, na której odnotowano zakup dużej liczby mebli. Na niewielkiej tabliczce o wymiarach 4,2x3,5x1,6 cm spisanej w języku akadyjskim, widnieje informacja o dużej liczbie zamówionych stołów, krzeseł i taboretów. Dowiadujemy się też, kto zamówienie opłacił i kto je otrzymał.
Serce kocha popołudniowe drzemki
13 lutego 2007, 10:52Regularne drzemki korzystnie wpływają na serce. Po 6 latach badań na niemal 24 tys. dorosłych Greków okazało się, że ci, którzy sypiają popołudniami, zmniejszają ryzyko zgonu z powodu chorób serca o ponad jedną trzecią.
Komórka "wyzwala" rtęć z plomb
18 listopada 2008, 11:03Naukowcy z Shiraz University of Medical Sciences odkryli, że korzystanie z telefonów komórkowych powoduje wydzielanie rtęci z amalgamatowych wypełnień w zębach. Pod wpływem pola magnetycznego zwiększa się stężenie tego pierwiastka zarówno w ślinie, jak i w moczu (Pakistan Journal of Biological Sciences).
Język do oddychania
21 maja 2010, 08:58Natura wyposażyła żółwia wonnego (Sternotherus odoratus) w języczek z brodawkami, który nie służy do odżywiania się, ale umożliwia wymianę gazową. Dzięki temu odkryciu naukowców z Uniwersytetu Wiedeńskiego wiadomo, jakim cudem gady wytrzymują pod wodą nawet kilka miesięcy.
Elektrownia w Fukushimie a skażenie oceanu
12 stycznia 2012, 17:19Ken Busseler, chemik z Woods Hole Oceanographic Institute, poinformował o wynikach badań nad wpływem katastrofy elektrowni atomowej w Fukushimie na pobliskie środowisko oceaniczne. W miesiąc po katastrofie w oceanie w miejscu zrzutu wody z elektrowni stwierdzono, że stężenie cezu-137 jest o 45 000 000 razy większe niż normalnie
ALMA ruszyła pełną parą
13 marca 2013, 12:01Dzisiaj z pełną mocą rozpoczyna pracę Atacama Large Milimeter-submilimeter Array (ALMA), największy na świecie projekt astronomiczny. Został on uruchomiony w drugiej połowie 2011 roku, a teraz będzie miał okazję w pełni pokazać, na co go stać
Wspólna ewolucja łagodzi obyczaje
14 stycznia 2014, 13:54Mikroorganizm, który nie ewoluował wraz z gospodarzem, jest dlań znacznie bardziej niebezpieczny, uznali naukowcy, którzy badali fenomen dwóch kolumbijskich miejscowości. W pierwszej z nich, położonym wysoko w Andach mieście Tuquerres notuje się jeden z największych na świecie odsetków zachorowań na raka żołądka - 150 przypadków na 100 000 osób.
Korelacja między ilością wdychanego tlenu a nowotworami płuc
13 stycznia 2015, 16:58Wychodząc od stwierdzenia Paracelsusa, że to dawka czyni truciznę, amerykańscy naukowcy ustalili, że w zachodnich stanach wskaźnik nowotworów płuc spada ze wzrostem wysokości i spadkiem zawartości tlenu w powietrzu. Podobnego trendu nie odnotowano w przypadku trzech nieoddechowych nowotworów, co sugeruje, że do ekspozycji na kancerogen dochodzi na drodze inhalacji.